Właściwie wykonane ocieplenie domu jednorodzinnego przyczynia się znacznie do obniżenia kosztów ogrzewania. Koszty te to największa część wydatków, które ponosimy w związku z eksploatacją domu; odpowiedni poziom ciepła we wszystkich pomieszczeniach mieszkalnych to także wyższy komfort życia. Często zdarza się jednak, że ocieplenie wykonano wadliwie lub z nieodpowiednich materiałów budowlanych. Niestety, w wielu przypadkach po rozpoznaniu oznak błędnego ocieplenia konieczna będzie ponowna termomodernizacja domu.
Wady dotyczą najczęściej budynków starych, w których wykonano izolację w dawnych technologiach. Zdarza się jednak, że także nowo założona izolacja termiczna ścian, dachów i podłóg nie została wykonana prawidłowo. Mimo dużych kosztów, które ponieśliśmy na modernizację termiczną budynku, nadal mamy wrażenie, że marzniemy zimą, a rachunki za ogrzewanie spadają w mniejszym stopniu, niż tego oczekiwaliśmy. Rozpoznanie źródła popełnionych błędów nie zawsze jest jednak łatwe – trudno samodzielnie ocenić np. jakość zastosowanych materiałów. Istnieją jednak także wyraziste oznaki źle wykonanego ocieplenia domu, w tym nawet widoczne zagrożenia dla jego konstrukcji i bezpieczeństwa (np. pojawiające się na ścianach rysy i pęknięcia).
Oznaką błędnego wyboru materiałów do ocieplenia domu jest pojawianie się przemarznięć punktowych oraz skraplanie się wilgoci na ścianach. Istnieją różne rodzaje styropianu, o niejednakowej odporności na wilgoć. Znaczenie ma też grubość materiału: o zastosowaniu zbyt małej grubości styropianu świadczą wyraźnie wychłodzone miejsca w budynku, zwłaszcza w okolicach okien. Także pojawianie się pleśni na ścianach może być symptomem źle dobranego materiału wykończeniowego.
Świadectwem błędów powstałych na etapie wykonawczym jest obluzowywanie i odrywanie się materiału. Sytuacja taka świadczy o wadliwym przygotowaniu podłoża, jego niewłaściwym oczyszczeniu oraz o nieprawidłowym montażu płyt styropianowych. Źle wykonane prace wykonawcze prowadzą także do pękania i odpadania tynków i innych materiałów elewacyjnych.
Wiele błędów w ocieplaniu domu popełnia się już na etapie projektowania: już w projekcie architektoniczno-budowlanym wystąpić może niewłaściwy dobór rodzaju i ilości materiałów. Rozpoznać można je przede wszystkim poprzez ponowną analizę projektu ocieplenia, w tym ponowne wykonanie obliczeń. Zdarzają się także błędy popełniane w czasie eksploatacji budynku po termomodernizacji, np. brak odpowiedniej dbałości o elewacje.
Rozpoznanie oznak niewłaściwego ocieplenia domu nie zawsze oznacza konieczność wykonania wszystkich prac od początku. Często wystarczają drobne uzupełnienia i poprawki. Rozwiązaniem mogą być np. założenie dodatkowej warstwy styropianu w najbardziej eksponowanych miejscach, założenie ogrzewania podłogowego oraz rozłożenie warstw izolacji tam, gdzie jeszcze jej nie ma – sprawdzi się tu np. styropian na posadzki lub tynk mozaikowy wokół drzwi i otworów okiennych.
Oznakami błędnie wykonanej termoizolacji są nie tylko widoczne usterki techniczne, ale także niekorzystne warunki termiczne w budynku. Wahania komfortu cieplnego nie dotyczą przy tym całej powierzchni domu, ale określonych kondygnacji, pomieszczeń i ścian. Wiele z nich występuje jedynie punktowo, np. przy oknach, wylotach wentylacji oraz w rogach pomieszczeń. Szczególnie często nadmierne ogrzewanie się lub wychładzanie domu ma miejsce na strychach i poddaszach.
Symptomem błędów w termoizolacji może być także subiektywne wrażenie zimna. Można je oczywiście pomylić z objawami chorobowymi – nie znaczy to jednak, że niski komfort cieplny można lekceważyć. Obiektywny, związany nie ze stanem organizmu, ale z warunkami termicznymi budynku niski komfort termiczny można rozpoznać dzięki powtarzalności występujących czynników zawsze w tych samych miejscach, a także poprzez pojawiające się przeciągi (w tym pochodzące z wentylacji, a nawet występujące w kontaktach).
